کابل خودنگهدار چیست ؟
کابل خودنگهدار هوایی برای اولین بار در سال 1955 در کشور فرانسه برای جایگزینی در شبکه‌های فشار ضعیف مورد استفاده قرار گرفتند که در بسیاری از مناطق به دلیل بافت غیر مناسب شهری و مسائل اقتصادی امکان احداث شبکه کابلی زیر زمینی میسر نبوده و به همین دلیل استفاده از کابل‌های خودنگهدار تنها راه حل جهت کاهش اختلالات در شبکه فشار ضعیف و حل مسئله استفاده غیرمجاز از شبکه برق و همچنین به عنوان راه حلی با توجیه اقتصادی مطرح شد.
کابل خودنگهدار جهت توزیع و تأمین برق در خطوط هوایی مورد استفاده قرار می گیرد ، این نوع کابل ها نسبت به کابل های قدیمی که از هادی های آنیل نشده مسی تشکیل شده بودند ، ویژگی های بهتری دارند ، وظیفه اصلی این نوع سیم و کابل انتقال برق به روشنایی خیابان ها و خانه ها روی تیرهای برق با سطح ایمنی بالا و کاهش حوادث و خطرات جانی و مالی است.
این کابل ها دارای هادی هایی از جنس آلومینیوم هستند و عمدتا عایق کابل خودنگهدار از جنس پلی اتیلن شبکه ای یا کراس لینک می باشد ، كابل های خودنگهدار را می توان به دو نوع فشار ضعیف و فشار متوسط تقسیم کرد.
کابل خودنگهدار فشار ضعیف
کابل خودنگهدار فشار ضعیف ساختاری به هم تابیده دارد که عمدتا در توزیع برق خانگی از آنها استفاده می شود ، می توان این کابل های خودنگهدار فشار ضعیف تکفاز و سه فاز را بر اساس تعداد رشته های تشکیل دهنده به صورت زیر طبقه بندی و نام گذاری کرد.
کابل خودنگهدار شش رشته
کابل های خودنگهدار شش رشته از سه رشته فاز، یک رشته روشنایی معابر، و یک رشته نول، و یک رشته نگه دارنده تشکیل شده است.
کابل خودنگهدار پنج رشته
این نوع از کابل های خودنگهدار دارای پنج رشته به صورت سه رشته فاز، یک رشته روشنایی معابر و یک رشته نول نگه دارنده می باشند.
کابل خودنگهدار سه رشته
کابل خودنگهدار سه رشته شامل یک رشته فاز، یک رشته روشنایی معابر و یک رشته نول نگه دارنده می باشد.
کابل خودنگهدار دو رشته
کابل خودنگهدار دو رشته مخصوص کابل سرویس رسانی به مشترکین و تغذیه تک فاز) بوده که شامل یک رشته فاز و یک رشته نول می باشد.
کابل خودنگهدار فشار متوسط
کابل خودنگهدار فشار متوسط، از سه رشته کابل که به دور یک رشته سیم فولادی نگدارنده لخت پیچیده شده تشکیل شده است که اصطلاحا کابل بهم تابیده شده هوایی (ABC) نامیده می شود.
مشخصات کابل خودنگهدار فشار متوسط
کابل های خود نگه دار فشار متوسط در سطح مقطع های مختلف قابل تولید هستند که اندازه های استاندارد در صنعت برق ایران شامل کابل های سه فاز 35، 70، 120 و 150 میلیمتر مربع است. این خطوط هوایی در مقابل عوامل طبیعی همچون پرتو ماورا بنفش نور خورشید قرار دارند، به همین دلیل لازم است که عایق بیرونی آن در برابر این عوامل از مقاومت بالایی برخوردار باشد که این امر مهم ترین تفاوت ساختاری این کابل و کابل های زمینی محسوب می شود.
لایه های تشکیل دهنده کابل خودنگهدار فشار متوسط
1 . هادی : هادی کابل خودنگهدار فشار متوسط از رشته های آلومینیومی غیر آلیاژی چند مفتولی با مقطع گرد تشکیل شده که ساختاری فشرده و به هم تابیده دارد.
2 . اسکرین هادی : پوشش نیمه رسانای روی هادی با حداقل ضخامت 0.30 میلیمتر و ضخامت متوسط 0.80 میلیمتر، لایه ای اکسترود شده با ترکیب پلی اتیلن کراس لینک شده در جهت کم کردن تنش های الکترو استاتیک و همچنین یکنواخت سازی میدان، مستقیما بر روی هادی کشیده می شود به نحوی که کاملا به عایق بچسبد.
3 . عایق : عایقی از جنس پلی اتیلن شبکه ای (XLPE) به صورت اکسترود شده طبق استاندارد IEC 60502- 2 بر روی لایه نیمه رسانای هادی کشیده می شود.
4 . اسکرین عایق : اسکرین عایق که به آن پوشش نیمه رسانای روی عایق یا عایق دوم نیز گفته می شود با حداقل ضخامت 0.6 میلیمتر لایه ای اکسترود شده مطابق با استاندارد IEC 60502-2 بوده که در جهت یکنواختی میدان و همچنین افزایش خاصیت عایقی، بر روی عایق کابل کشیده می شود.
5 . نوار جداکننده : یک لایه نیمه رسانا با حداقل ضخامت 0.1 میلیمتر است که بر روی پوشش نیمه رسانای عایق کابل قرار می گیرد.
6 . شیلد فلزی : شیلد فلزی یک لایه فلزی متشکل از رشته سیم های مسی هم مرکز با یک نوار مسی پیچیده شده به دور هسته، مطابق با استاندارد IEC60228 می باشد. برای مثال در کابلی با سطح مقطع 150 میلیمتر مربع که از 28 رشته با قطر 0.85 میلیمتر تشکیل شده است باید سطح مقطع شیلد فلزی را عددی معادل 16 میلیمتر مربع در نظر بگیریم
7 . نوار جدا کننده شیلد فلزی از غلاف : این لایه برای جدا کردن غلاف و شیلد فلزی از ترکیب مناسبی تشکیل شده که می تواند پلی پروپیلن، پلی استر و سایر پلاستیک ها را از یکدیگر جدا کند.
8 . غلاف بیرونی : آخرین لایه کابل مطابق با استاندارد ASTM D1248 از یک روکش پلی اتیلن HDPE، مقاوم در مقابل شرایط محیطی می باشد که معمولا بر روی این روکش مشخصات کابل درج می گردد.
9 . سیم نگه دارنده : سیم نگهدارنده لخت مطابق با استاندارد ASTM B498 باید از رشته های به هم تابیده فولادی گالوانیزه ساخته شود. در مناطقی که احتمال خوردگی زیاد است، می توان از هادی های فولادی با پوشش آلومینیومی استفاده کرد.
مزایای استفاده از کابل آلومینیومی خودنگهدار
معایب کابل خودنگهدار
مراحل کابل کشی کابل خودنگهدار
نصب پایه برق
در ابتدای کابل کشی کابل خودنگهدار باید تیرهای سیمانی را نصب کنیم.
تعیین متراژ کابل
در قدم دوم باید میزان کابل مصرفی را محاسبه کنیم که این کار را می توان با اندازه گیری طول مسیر و تعداد تیر برق های موجود انجام داد.
تعیین نوع کابل
در قدم سوم باید نوع کابل، یعنی تکفاز یا سه فاز بودن را تعیین کنیم که برای تعیین آن باید به بررسی مصرف کننده و نیاز منطقه بپردازیم.
نصب با کلمپ
در قدم آخر برای اتصال کابل ها باید از کلمپ یا اتصال دهنده استفاده کرد که آن را از سر تیرهای برق دیگر به کابل موردنظر وصل می کنیم، همچنین به یاد داشته باشید که در آخر هر خط، کلمپ انتهایی بسته شود.
